ÖSTENİTİK PASLANMAZ ÇELİKLER
Östenitik paslanmaz çelikler, alaşımında minimum %10.5 ile %26 arasında Krom (Cr), ve minimum %8 ile %36 arası değişen miktarlarda Nikel (Ni) içeren kimyasal aşınmaya (korozyon) ve yüksek ısıya dayanımı olan gruptur. Nikel (Ni), çelik yapıyı tamamen östenitik yapar. Nikel (Ni) malzemeye süneklik, geniş sıcaklık aralığında çalışma olasılığı ve iyi kaynaklanabilirlik kazandırır.
Manyetik özelliği yoktur. Bu alaşımlar mükemmel seviyede şekillenebilirlik, korozyon direnci ve kaynaklanabilirliğe sahiptirler. İçerdiği düşük Karbon (C) sebebiyle ısıl işleme tabi tutulamazlar. Paslanmaz çelikler içinde en çok bilinen ve kullanılan kaliteler bu grubun içerisindedir. Gerek kalite sayısı, gerekse alaşım elementlerinin oran çokluğu açısından en zengin gruptur.
AISI 304, paslanmaz çeliğin en çok kullanılan kalitesidir. 304 Kalite Çeliklere, (+) Nikel (Ni) ve Molibden (Mo) katılarak 316 ve 316L kaliteleri elde edilir. Asitli ortamlarda noktasal paslanmaya dayanım sağlanır. 316Ti kalitede Titanyum (Ti) ilavesiyle daha yüksek sıcaklıklarda 316L kaliteye göre daha yüksek mekanik dayanım elde edilir.
321 Kalitede, 304'ün kimyasal kompozisyonuna, Nikel (Ni) artırılıp, Titanyum (Ti) eklenerek ve Karbon (C) azaltılarak, daha yüksek sıcaklık dayanımı ve daha yüksek aşınma mukavemeti sağlanmıştır.
309S ve 310S gibi yüksek Kromlu (Cr) ve Nikelli (Ni) Kaliteler yüksek sıcaklıklarda ve ateşle temas eden yerlerde dayanımları özelliğiyle tercih edilir.
Paslanmaz çelik termal iletkenliği, alüminyumdan 10 kat, çelikten 4 kat daha düşüktür. Dış cephelerde soğuğun içeri iletilmesi düşüktür.
Kalitelerin sonlarındaki “L” uzantısı (304L, 316L gibi) içerisindeki Karbon'un (C) azaltıldığı ve malzemenin yumuşatılarak kaynak kabiliyetinin arttırıldığı anlamına gelir. Soğuk halde bile iyi şekillendirilme özelliğine sahiplerdir.
Östenitik Çelikler esnek ve sıkı bir iç yapıya sahiptir. Alaşımlarındaki düşük Karbon (C) oranı sebebiyle ısı ortamlarında sertleşmediklerinden kaynak bağlantıları uygundur. Diğer taraftan ısı iletimleri düşük, genleşmeleri yüksek olduğundan kaynakta malzemenin eğilmesini veya çarpılmasını önlemek için ısı girdisi düşük tutulmalıdır.
Östenitikler genellikle Çubuk, Lama, Altıköşe, Köşebent, Dörtköşe, Rulo, Sac, Şerit, Boru, Profil, Elek Teli, Fittings. formlarında bulunurlar. Teknik Metal bünyesinde östenitikleri Çubuk, Lama, Köşebent, Altıköşe, Dörtköşe, Rulo, Sac, Şerit, Boru, Profil, Elek Teli formlarında hazır stoktan bulabilirsiniz.
200 SERİSİ
Düşük nikel, yüksek mangan içeren östenitik gruptur. Özellikle 201 – 202 kalitelerin talaşlı imalatı zordur ve kaynak kabiliyeti düşüktür. Kaynak yapılırken verilecek ısı düzeyi çok önemlidir ve kaynak yapan kişinin malzeme özelliklerini çok iyi tanıyor olması gerekir. İçeriğindeki Nikel’in düşüklüğü (Ni % 1 ile 4 arasındadır.) Malzemenin hava, su ve özellikle asitli ortamlarda paslanmaya karşı direncini düşürür. Normal hava koşullarında kapalı alanlarda kullanılan ürünlerin imalatında tercih edilen bir kalitedir.
200 Serisi kalite grubu manyetik değildir. Alaşımlarında düşük Nikel içermelerine rağmen, normalden fazla eklenen Mangan (Mn) ile malzemenin manyetik olmaması sağlanır. Düşük Nikel - yüksek Mangan malzemeyi gereğinden fazla sertleştirir. Fakat 204Cu kalitelerde bakır eklentisiyle malzemenin sertliği azaltılarak şekillendirilme kapasitesi arttırılmıştır. Böylece 204Cu kalitede büküm sırasında çatlamalar engellenmiştir. Nikel ilavesi ile de manyetikliğin önüne geçilmiştir. 204Cu kalite Türkiye’de züccaciye imalatında kullanılır.
Burada yer alan bilgiler teorik olarak bilgilendirme amaçlıdır. Paslanmaz çelikler kullanım şartlarına bağlı olarak farklı özellikler gösterebilir. Hiçbir şekil ve surette ve her ne nam altında olursa olsun, her türlü gerçek ve/veya tüzel kişinin gerek doğrudan gerek dolaylı olarak uğrayacağı maddi ve/veya manevi zararı, kâr mahrumiyeti veya herhangi bir zararından dolayı Teknik Metal Endüstri Malz. Tic. Ve San. A.Ş. sorumlu tutulmayacaktır.